Ixmiquilpan: Alumnos de El Alberto, traducen y canta villancicos en Hñahñu

El profesor bilingüe Juan Carlos Simón encabeza el proyecto de rehabilitación de la Lengua Materna.

Omar Santiago

  · martes 12 de diciembre de 2023

El Burrito Sabanero fue traducido al Hñahñu / Cortesía: Ixmiquilpan Gobierno Municipal 2021-2024

Alumnos de la escuela primaria de cuarto grado de la primaria Bilingüe Nicolás Bravo, de la comunidad indígena de El Alberto, Ixmiquilpan, cantaron el villancico titulado “El Burrito Sabanero”, entre otras canciones navideñas, traducida a la lengua materna el Hñahñu.

La canción de villancicos dice en español en su primera estrofa: Con mi burrito sabanero, voy camino de Belén, Con mi burrito sabanero, voy camino de Belén, Si me ven, si me ven, Voy camino de Belén, Si me ven, si me ven, Voy camino de Belén, El lucerito mañanero ilumina mi sendero, El lucerito mañanero ilumina mi sendero, Si me ven, si me ven, Voy camino de Belén, Si me ven, si me ven, Voy camino de Belén.

Traducido al Hñahñu por el profesor bilingüe e historiador Juan Carlos Martínez, originario de la comunidad de Maguey Blanco, se interpreta de la siguiente manera: Ko Ma Zi ‘Nondo Mudi Jjät’i; K’o ma zi ‘nondo mudi njät’i, di ‘ño’ua ñu Belen, ko ma zi ‘nondo mudi njät’i, di ‘ño’ua ñu Belén.

Hyandagi, hyandagi, di pa ‘ño’ua ñu Bele, Hyandagi, hyandagi, di pa ‘ño’ua ñu Belen.

Rä zi tso de ga zi xudi, di yot’a ma zi hñuu, rä zi tso de ga zi xudi, di yot’a ma zi hñuu.

Ko ma zi ‘nondo nuga di tuhu, Ko ma zi ‘nondo nuga rä ma’ua, Ko ma zi ‘nondo nuga di tuhu, Ko ma zi ‘nondo nuga rä ma’ua.

Ko ma zi ‘nondo nuga di tuhu, ko ma zi ‘nondo nuga di tuhu, Ko ma zi ‘nondo rä ma’ua, Ko ma zi ‘nondo nuga di tuhu, ko ma zi ‘nondo nuga di tuhu.

En entrevista el historiador y traductor Juan Carlos Simón, informó que estas estrategias tienen el propósito de revitalizar la lengua materna el Hñahñu, desde la niñez para que reconozcan su historia y la preserven.

“Desde la niñez tenemos que inculcar la lengua materna para que sea apreciada y aprendida, para que comprendan la importancia de nuestra historia, se sientan orgullosos de nuestra cultura y la transmitan a la generaciones futuras”, finalizó el maestro bilingüe Juan Carlos Simón.